De fasen van compostering


Welzijn
13/04/2022

Elk jaar produceren we honderden kilo's afval die de vuilnisbak in gaan. Wist je dat we door het recyclen van organisch materiaal ons huishoudelijk afval met 20-30% kunnen verminderen en ook de uitstoot van broeikasgassen die vrijkomen tijdens het verwerken van dit afval kunnen terugdringen ?  

 

 

 

Compost, een natuurlijk fenomeen! 

 

Het woord compost komt van het Latijnse woord voor "samenvoegen". Het is een mengsel van ontbindend plantaardig materiaal. In het bos keert een plant terug naar de bodem door ter plaatse te ontbinden. Op die manier wordt de bodem geregenereerd door de plantenresten en wordt het humus. Dit geeft de aarde een zwarte bodem en verklaart de bijzondere geur die je in het bos kunt ruiken. 

 

 

Vat- en vermicompostering: twee manieren van composteren 

 

  • In de tuin met een compostvat. Dit zijn grote, beluchte bakken die een goede vochtigheidsgraad garanderen. De natuurlijke omzetting vindt plaats door middel van micro-organismen zoals schimmels en bacteriën in aanwezigheid van water en zuurstof. Ook grotere organismen zoals wormen, insecten of mijten kunnen hierbij helpen.

  • In je flat of op je balkon met vermicompostering. Hierbij composteer je afval in een bak met behulp van regenwormen. De wormen voeden zich met het afval en zetten het om in humus. 

 

De fasen van compostering

#1 De installatie

Voor vermicompostering leg je een vel karton op de bodem van de bak om te voorkomen dat de wormen in de sapbak terechtkomen. Het karton laat het sap door en wordt binnen een paar weken afgebroken. Bij vermicompostering begin je meestal met minstens 250 g wormen. Dat zijn ongeveer 500 wormen, of een flinke handvol. De wormen hebben een rustige plaats nodig die niet blootgesteld is aan de zon, relatief geventileerd is en een omgeving tussen 15 en 25 °C heeft. 

 

 

#2 De samenstelling

Het ideale mengsel bestaat uit 40% groenafval (nat afval zoals groenteschillen) en 60% bruin afval (droog afval zoals dode bladeren, kleine takken of karton). Als je er alleen keukenafval in doet, loop je het risico een te natte compost te krijgen. Dit zorgt voor veel muggen. Belangrijk om te weten: hoe kleiner het afval (-5 cm), hoe beter de wormen het zullen afbreken. 

 

 

#3 De start

In de vermicompostbak verhoog je vanaf de eerste week geleidelijk met kleine hoeveelheden het afval. Zorg ervoor dat dit is fijngehakt. Te veel afval in verhouding tot het aantal wormen is schadelijk voor de wormen aangezien het afval hierdoor niet goed wordt afgebroken en gaat gisten. De wormen eten gemiddeld de helft van hun gewicht per dag, maar niet het vers aangevoerde afval dat eerst door bacteriën en micro-organismen moet worden voorverteerd. 

 

 

#4 Het onderhoud

Om de kwaliteit van je compost te behouden moet het regelmatig worden gemengd, het liefst één keer per week. Op die manier laat je het ademen en meng je gistend materiaal met vers materiaal. Zorg ervoor dat je het evenwicht tussen nat (40%) en droog (60%) afval behoudt. 

 

 

#5 De oogst

In een tuinbak kan het composteren 8 tot 12 maanden duren. Voor vermicompostering duurt het ongeveer 3 maanden. Wanneer de compost geen grove stukken bevat, goed gemengd is, een zwarte kleur heeft en naar potgrond ruikt, is het klaar! 

 

#6 Je zelfgemaakte compost gebruiken

In de tuin kun je compost gebruiken als een natuurlijke en niet-vervuilende meststof. Het heeft een goed evenwicht van macro- en sporenelementen die bijdragen tot de groei van planten en bloemen.  

 

  • Jonge compost (ongeveer 6 maanden oud) die nog bruin en grof is kan aan de oppervlakte in een dikke laag worden gebruikt. In de herfst of de winter om de moestuin of kale bedden te bedekken, of in het voorjaar rond vaste planten zoals struiken of bomen die al goed ontwikkeld zijn. Hierbij moet je vermijden dat de compost de kraag van de planten raakt.

  • Rijpe compost (ongeveer 9-12 maanden) ruikt lekker en is zwart van kleur. Het kan worden gebruikt voor binnen- en buitenbeplanting (sierplanten, vaste planten, groente zaailingen, gazons, bomen en struiken, enz.) Gebruik het niet op zichzelf, maar meng het met tuinaarde.

 

Transport, afvalverwerking en voedselresten: door je voedselresten om te zetten in compost, bestrijd je verschillende bronnen van vervuiling en maak je tegelijkertijd een meststof van uitstekende kwaliteit voor je bodem en planten.

 

Elk gebaar telt om onze planeet te beschermen, of om mensen in nood te helpen. Laten we allen samen het beste van onszelf geven en in het dagelijks leven kampioenen worden.  

 

Er zijn tal van manieren om een positieve impact te hebben. Elke gebaar telt, het belangrijkste is om mee te doen! 

  • Ik verklein mijn koolstofvoetafdruk

  • Ik verminder mijn afval

  • Ik bescherm de biodiversiteit en de natuurlijke hulpbronnen

Ik help anderen (solidariteit en inclusie)