Wat is Toxisch Shock Syndroom (TSS)?


Welzijn
29/01/2020
Alles wat je moet weten over TSS: hoe het wordt veroorzaakt, wie het kan krijgen, wat de symptomen zijn, en hoe je het risico om het te krijgen kunt beperken.

Wat is TSS (of Toxisch Shock Syndroom)?

TSS is een zeldzame maar ernstige en soms fatale ziekte die wordt veroorzaakt door bepaalde giffen die worden geproduceerd door de bacterie Staphylococcus Aureus. Deze bacteriën komen van nature voor bij gezonde mensen, zonder dat ze enige gezondheidsproblemen veroorzaken. Je vindt ze voornamelijk op de huid, in de neus, oksels, liezen en vagina. Bij een zeer klein aantal mensen kunnen stammen van dit organisme een gif produceren dat TSS kan veroorzaken, maar de meeste mensen hebben antilichamen in hun bloedbaan om hen hiertegen te beschermen.

TSS kan zowel bij mannen, vrouwen als kinderen voorkomen. Minder dan de helft van de huidige gevallen wordt dan ook in verband gebracht met tampongebruik. Mensen kunnen dit syndroom ook krijgen door huidinfecties, brandwonden of na operaties. TSS kan met succes worden vastgesteld en behandeld, maar de symptomen moeten in een vroeg stadium worden herkend.

Wat zijn de symptomen van TSS?

Symptomen van het Toxisch Shock Syndroom kunnen hetzelfde aanvoelen als griepsymptomen. Als je een van deze symptomen ervaart en je begint je ziek te voelen terwijl je een tampon in hebt, dan moet je die onmiddellijk verwijderen. Contacteer zo snel mogelijk je arts, laat weten dat je tampons gebruikt en dat je je zorgen maakt TSS te kunnen hebben.

De belangrijkste tekenen die kunnen duiden op TSS zijn:

  • Plotse opkomende hoge koorts (39 ºC of hoger)
  • Verwardheid
  • Stuiptrekkingen
  • Overgeven
  • Diarree
  • Duizeligheid
  • Lage bloeddruk
  • Lever- en nierfalen
  • Geïrriteerde huid dat lijkt op zonnebrand
  • Spierpijn
  • Keelpijn
  • Flauwvallen of het gevoel dat je flauwvalt als je opstaat

In een verder gevorderde fase van de ziekte kan je huid ook beginnen afschilferen. Dit gebeurt 1-2 weken nadat de huidirritatie is begonnen en doet zich voornamelijk voor op de handpalmen en voetzolen.

Elk van deze symptomen zouden kunnen betekenen dat je TSS hebt. Het kan zijn dat ze niet allemaal tegelijk optreden, maar meestal heb je er meer dan een als je TSS hebt.

Behandelingen en preventie

Bij een tijdige diagnose kan TSS met succes worden behandeld met, afhankelijk van de symptomen, rehydratatie, antibiotica en andere medicijnen. In werkelijkheid zijn er niet veel gevallen bekend waarbij de ziekte fatale gevolgen kende.

Zoals eerder vermeld wordt TSS veroorzaakt door gifstoffen die worden aangemaakt door een bacterie, genaamd Staphylococcus Aureus. Slechts een beperkt aantal van deze bacterie-familie maakt deze gifstoffen echter aan, daarom dat TSS zo zeldzaam is. De ontwikkeling van TSS hangt voornamelijk af van de antilichamen die een persoon in zijn of haar lichaam heeft om deze gifstoffen te verwijderen. Gelukkig hebben de meeste mensen wel voldoende antilichamen om zichzelf tegen deze ziekte te beschermen.

Omdat TSS een zeldzame ziekte is, bestaat er weinig informatie over de mogelijke effecten op lange termijn na herstel. Als de ziekte juist en snel wordt vastgesteld en behandeld, herstellen de meeste mensen volledig. Net als bij andere aandoeningen kunnen zich veranderingen voordoen in de huid, haar en nagels, maar deze zullen snel verdwijnen. Een klein aantal mensen ervaart verslapping van de spieren en psychologische problemen, zoals concentratieproblemen, geheugenverlies en stemmingswisselingen. Herstellen van TSS zou geen invloed hebben op de mogelijkheid om zwanger te worden, maar breng je arts altijd op de hoogte als je TSS hebt gehad, zodat je op de juiste wijze kunt worden geholpen.

Wat heeft TSS te maken met het gebruiken van tampons?

De ontwikkeling van TSS wordt door verschillende factoren beïnvloed en tampongebruik is daar slechts een van. Het is echter nog steeds niet helemaal duidelijk waarom het gebruik van tampons in verband wordt gebracht met de ontwikkeling van TSS. Maar onderzoek wijst uit dat het risico op TSS met betrekking tot het gebruik van tampons in verband staat met de absorptie: hoe hoger het absorptievermogen van de tampon, hoe hoger het risico de ziekte te krijgen, en hoe lager de absorptie, hoe lager het risico. Daarom is het aangeraden altijd een tampon met het laagste absorptievermogen te gebruiken, aangepast aan je menstruatie.

Het is niet aangetoond dat het materiaal dat tegenwoordig wordt gebruikt voor het maken van tampons, een verhoogd risico geeft op of leidt tot TSS. Evenmin is bewezen dat tampons dragers zijn van de Staphylococcus Aureus-bacterie of dat tampons leiden tot groei van deze bacterie in de vagina.

Er bestaat nog veel onzekerheid over het ontstaan van TSS. Hou je tampon niet langer in dan vermeld staat op de verpakking en wees waakzaam bij de vermelde symptomen.